SZAROGRÓD twierdza
na Podolu – historia, ludzie, zabytki i teraźniejszość
Wspomnienia mojego ojca
Wacława Żmigrodzkiego (1908 – 1995)
Ojciec mój urodził się w 1908 roku w majątku „Fortuna” należącym do mojego pradziadka Fortunata Chełchowskiego położonym w pobliżu Połocka.
Moi dziadkowie rozstali się już po dwóch latach małżeństwa. Babcia zawiozła mojego ojca w 1910 roku do moich pradziadków Żmigrodzkich mieszkających w Szarogrodzie, a sama pojechała do Moskwy gdzie w tamtejszym konserwatorium kontynuowała studia w klasie fortepianu i śpiewu.
Mogę się domyślać, że burzliwe koleje losu wyostrzyły u mojego ojca zmysł obserwacji i spowodowały utrwalenie w pamięci niezliczonych szczegółów z okresu dzieciństwa.
Swoje wspomnienia pisał mój ojciec w ostatnich latach swojego życia.
Na tej stronie publikuję obszerne fragmenty dotyczące nie tylko Szarogrodu, ale całego okresu I wojny i rewolucji (również wspomnienia z Kijowa) aż do wyjazdu do Polski w 1922 roku, gdyż z jednej strony stanowią nierozłączną całość, a z drugiej pełne są interesujących szczegółów, w tym nazwisk i adresów. Zawierają zatem informacje o losach wielu polskich kresowych rodzin w tych trudnych czasach.
W jedną całość ułożyłem fragmenty opisujące dom pradziadków, Szarogród i okolice, pozostałe zaś wspomnienia przytaczam w miarę chronologicznie, na tyle na ile pozwolił na to oryginalny tekst.